Toen bleek dat Far Cry 4 meer een soort '3.5' was, wist iedereen dat er hoge eisen gesteld zouden worden aan een eventueel vijfde deel. Dat gebeurde, maar gelukkig ook intern bij Ubisoft. Het resultaat mag er zijn. Far Cry 5 is de beste Far Cry-game sinds het eerste deel van de serie. Het brengt op diverse punten verbetering en verfrissing ten opzichte van de vorige games. Vooral de opzet van het verhaal, dat is opgebouwd rond vier kleurrijke personages met elk eigen zones in het spel, draagt daar aan bij, net als de veel meer open progressie. Dat de game er daarnaast prachtig uitziet, lekker speelt en doorlopend nieuwe elementen toevoegt aan de gameplay, komt daar nog eens bij. Mocht dat niet genoeg zijn, dan is er ook nog de Arcade, met een multiplayer-modus en een challenge-modus die compleet met map editor geleverd wordt. Perfect is Far Cry 5 ook weer niet. De kunstmatige intelligentie van de soldaten in de game laat bijvoorbeeld te wensen over, maar dan nog is het eenvoudigweg een dijk van een game. Het grootste nadeel zal zijn dat het, ondanks de vernieuwingen die er wel zijn, toch nog vaak aan Far Cry 3 en 4 doet denken, mede dankzij de typische Far Cry-look. Elke gamer moet voor zich uitmaken hoe storend dat is. Voor ons bleek het geen moment een belemmering voor het spelplezier.
Goede opbouw in verhaal
"Ik ben vooral benieuwd of het niet wéér gewoon een nieuwe skin is voor Far Cry 3." Het is een veelzeggende reactie, op een willekeurig forum waar werd gediscussieerd over Far Cry 5. Bij het verschijnen van Far Cry 4 loofden we de game voor de prima kwaliteit en het feit dat we ons er uitstekend mee wisten te vermaken, maar we tekenden wel aan dat de game eigenlijk een herhalingsoefening van Far Cry 3 was. In alles, van de gameplay tot de visuals en de opbouw van de game, was Far Cry 4 een blauwdruk van Far Cry 3. In het tussentijds verschenen Far Cry Primal werden sommige zaken wel anders aangepakt, maar dat was vooral een tussendoortje. Aan Far Cry 5 de schone taak om te laten zien dat Ubisoft in staat is differentiatie door te voeren, zodat Far Cry als serie relevant en de moeite waard blijft.
Toch zullen in een nieuwe Far Cry-game altijd voorgaande games zijn te herkennen. Er is zoiets als 'de Far Cry-formule' en een ontwikkelaar zal altijd onderdelen van zo'n formule behouden om te voorkomen dat een game uit de toon van de serie te valt. Een van de basiselementen in de formule van Far Cry is een sfeervolle omgeving waar een ultieme mafkees de baas is. Eerder ging het daarbij om Vaas op zijn tropische eiland, en om Pagan Min in de bergen van Nepal. Dit keer verhuist het 'Far Cry 5-circus' naar de Amerikaanse staat Montana, waar een zekere Joseph Seed de fictieve regio Hope County in zijn macht heeft. Joseph noemt zich 'The Father' en is de leider van een cult genaamd Eden's Gate. De leden van de cult zien in The Father een soort moderne Noah die hen zal beschermen wanneer de wereld ten onder gaat - een rol die Joseph Seed uiteraard maar wat graag vervult.
Het probleem is dat de cult nogal gewelddadig is jegens de overige bewoners van Hope County, en de nodige misdaden op het geweten heeft. Hoog tijd dus dat de sterke arm der wet ingrijpt, en daar hoor jij als deputy van de sheriff ook bij. Het is de bedoeling dat je samen met een aantal andere agenten overgaat tot arrestatie van Joseph. Een lastige opgave, want The Father weet zich te allen tijde omringd door goed bewapende volgelingen. De arrestatiepoging aan het begin van de game loopt uiteraard niet zoals gepland. Eden's Gate valt de wetshandhavers aan en jij, de deputy, blijft als enige over. Een geheimzinnig figuur genaamd Dutch helpt je te ontsnappen en lapt je weer op. Daarna kom je er achter dat je drie metgezellen zijn gevangengenomen door Eden's Gate. De taak is duidelijk. Je moet je vrienden zien te bevrijden en Eden's Gate voor eens en altijd uitschakelen.
Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Eden's Gate zit overal in Hope County. Het uitvoerende deel van die machtspositie wordt geregeld door Josephs familieleden. Jacob Seed gaat over het rekruteren van nieuwe soldaten en is de baas in de bergen. John Seed zwaait de scepter in de zuidelijke vallei en 'bevrijdt' mensen, terwijl Faith in het rivierengebied de productie van Bliss overziet. Bliss is een door Eden's Gate zelf ontwikkelde drug die de sekte onder meer in staat stelt om mensen te veranderen in nietsontziende vechtersbazen, maar ook in gewillige slaafjes. Eigenlijk kun je beter ver uit de buurt daarvan blijven, maar dat kan niet als je Faith wilt verslaan.
Het sterke aan de verdeling van de spelwereld in drie grote zones is dat je eigenlijk drie games op rij speelt, steeds met een heel eigen sfeer die afhankelijk is van de tussenbaas waar je mee bezig bent. In het gebied van Faith vind je bijvoorbeeld velden met bloemen die een bedwelmende werking hebben en waarvan je gaat hallucineren. Ook wat voor dieren je tegenkomt en hoe het landschap eruitziet verschilt per regio. Dat houdt Far Cry 5 continu fris. Elke 'story arc' eindigt met een eindmissie waarbij je een van de Seeds uitschakelt en hun bunker opblaast, tot het uiteindelijk tijd is om Joseph opnieuw te confronteren.
Het verhaal en de hoofdrolspelers behoren zonder meer tot de sterke punten van Far Cry 5. Dat is op zich niet nieuw. Wel nieuw is de dubbele laag die in het verhaal van Far Cry 5 is verwerkt. Het is heel moeilijk hier al te veel over te vertellen zonder te spoilen. Laten we het er op houden dat je het verhaal en de setting na afloop, als je de game hebt uitgespeeld en hebt nagedacht over bepaalde keuzes, sterker vindt dan je aanvankelijk dacht. Dat is alvast meer dan welke Far Cry-game dan ook tot nu toe voor elkaar kreeg.
Vrijheid in alles
De setting is de basis voor alles wat in de game gebeurt, maar eigenlijk is de spelwereld van Far Cry 5 meer dan dat. Het is een soort grote speeltuin waarin van alles is te doen en te ontdekken. Een deel van de activiteiten die je in de game kunt oppakken, zijn zelfs rechtstreeks gekoppeld aan de wereld. Zo spelen jagen en vissen een rol. Het is geen grote rol, je kunt het prima negeren. Maar mocht je ooit geld nodig hebben in Far Cry 5 - iets dat eigenlijk alleen de eerste tien uur echt een probleem zou kunnen zijn - dan is vissen een gemakkelijke manier om pegels te verdienen. Bovendien verdien je ook perk-points door vissen te vangen, dus het draagt altijd bij aan je voortgang.
Dat laatste is een cruciaal element binnen Far Cry 5. De serie kenmerkte zich altijd wel door het open karakter van de games, maar Far Cry 5 gaat daar nog verder in. Elke actie die je als speler in de game uitvoert heeft invloed op je voortgang. Elke bevrijde burger en elk opgeblazen eigendom van Eden's Gate breekt de macht van de baas van de betreffende zone af. Dat proces wordt visueel begeleid door een balkje dat zich langzaam vult. Het kent een aantal duidelijke 'mijlpalen'. Bereik je zo'n punt, dan volgt een missie die te maken heeft met een van de Seeds. De inhoud van die missies verschilt enorm per broer of zus, en draagt op die manier bij aan het sterk wisselende karakter van de game.
Open progressie
Door de open manier waarop je in Far Cry 5 progressie kunt boeken, 'voel' je de vrijheid veel meer dan in de voorgaande games. Wij trokken er af en toe zelfs zonder echt doel op uit, om maar gewoon af te wachten wat we tegenkwamen. Duurde dat te lang, dan openden we alsnog de map om te zien wat er in de buurt is. Die informatie haal je uit kaarten die je in de spelwereld kunt vinden en door met mensen te praten. Iemand kan je bijvoorbeeld vertellen dat Eden's Gate een bepaald treinstation heeft ingenomen, of dat de sekte ergens proeven op mensen of dieren uitvoert. Vervolgens verschijnen op je kaart de locaties die bij die informatie horen, en komen de bijbehorende missies in je quest log te staan. Zo zijn ze gemakkelijk op te zoeken als je even wat houvast wil, maar net zo gemakkelijk te negeren als je je eigen plan wilt trekken.
Boomer is fantastisch
De vrijheid in het spel komt nog op andere manieren terug. Ook in de manier waarop je zaken aanpakt, kun je zelf keuzes maken. Alles hangt daarbij natuurlijk af van wat voor wapens je bij je hebt. In vorige Far Cry-games prefereerden we over het algemeen de 'sneaky' aanpak, en ook in Far Cry 5 werkt die over het algemeen prima. De verschillende Guns en Fangs for Hire kunnen daar trouwens een groot aandeel in hebben. Zo kun je de hond Boomer vrijspelen, die vijanden voor je kan spotten. Hij merkt elke vijand in een straal van zo'n tien meter om hem heen automatisch op, en bovendien slaan die vijanden geen alarm als ze Boomer zien. Het is per slot van rekening gewoon een loslopend hondje. Het is over het algemeen dus een goed idee om Boomer vooruit te sturen zodat hij in kaart brengt waar de vijanden zijn.
Het kan echter ook heel anders. Uiteindelijk speel je negen Guns/Fangs for Hire vrij, en bovendien kun je in de verschillende dorpjes en Outposts ook mensen vinden die je mee kunt nemen op je avontuur. Wel geldt dat je eerst één, en pas wat later maximaal twee mensen of dieren tegelijk mee kunt nemen. Zou je je meer op actie richten, dan zou je bijvoorbeeld de beer genaamd Cheeseburger samen met Nick Rye mee kunnen nemen. Cheeseburger mept en bijt vijanden moeiteloos dood, terwijl Nick in zijn vliegtuig luchtaanvallen kan uitvoeren. Heel stealthy zal dat niet worden, maar leuk is het wel. Variëren in Guns en Fangs for Hire is vermakelijk, en ook weer een goed voorbeeld van hoe vrij de game je laat.
'America, f*ck yeah!'
Vrijheid. Een beter thema past de game eigenlijk niet. Want hoewel de nadruk veel ligt op de cult en de religie die daarbij hoort, kent de game ook een lekker over de top 'America f*ck yeah'-sausje, zonder ooit op een serieuze manier pro-Amerika te worden. Zo kom je op een goed moment een mijnheer tegen die staande op zijn caravan vijanden te lijf gaat met een vlammenwerper terwijl hij keihard Disco Inferno uit de speakers laat knallen. Dat is wel aardig illustratief voor de flinke dosis humor waarover Far Cry 5 beschikt. Die humor ervaar je al vroeg in de game. Terwijl je een radiotoren beklimt en denkt 'oh nee, niet dit weer', laat Dutch je via de radar weten dat je niet wéér allerlei torens op hoeft, want dat zou immers nergens op slaan. Ubisoft heeft een prettig gevoel voor zelfspot.
Steeds meer mogelijkheden
Keuzevrijheid betekent weinig als de ene keuze veel beter is dan de andere. Er is in Far Cry 5 enorm veel mogelijk en gelukkig werkt het vrijwel allemaal even goed. De basis, en dan bedoelen we aspecten als rennen, springen en hoe het schieten werkt, is afkomstig uit eerdere Far Cry-games. Dat is vrij logisch, want de basisgameplay daarvan was prima. Far Cry 5 voegt een paar handige trucjes toe, zoals een tweede wapenwiel, maar dan voor allerlei gadgets. Hier vind je bijvoorbeeld je hengel voor het vissen, of een lasapparaat om beschadigde voertuigen te repareren en kluizen open te branden.
Zelfde knop, verschillende handelingen
Op de verdere besturing en interface hebben we vrij weinig aan te merken, anders dan dat Far Cry 5 soms wel erg veel van je wil, waardoor je tegen de beperkingen van een controller loopt. Met de combinatie van toetsenbord en muis heb je er uiteraard minder last van, maar spelend met een controller word je ermee geconfronteerd dat veel zaken gebruikmaken van dezelfde knop. De context die de game je geeft bepaalt daarbij welke actie wordt uitgevoerd. Vierkantje (PS4-controller) laat je bijvoorbeeld herladen, je wapen wisselen met een exemplaar op de grond, en deuren openen of andere acties uitvoeren. Het gebeurde met enige regelmaat dat we per ongeluk ons favoriete wapen uitwisselden met een willekeurige proppenschieter terwijl we bijvoorbeeld een hendel wilden overhalen, waar dezelfde knop voor nodig is. Dit zorgde zelden voor echte irritaties, maar het kwam dus voor. Gelukkig kun je wapens die je ooit bezat altijd weer gratis oppikken bij een van de vele wapenhandelaren in het spel.
Met voertuigen werkt dat hetzelfde. Je kunt diverse voertuigen verdienen door missies uit te voeren, en koop je een keer een helikopter, dan kun je hem later op verschillende plekken in de wereld laten 'spawnen'. Een goede investering, want je moet in Far Cry 5 soms best een afstandje afleggen, en dat gaat door de lucht het snelst. De game kent trouwens ook gewoon een fast-travelsysteem waar je ook tijdens missies gebruik van kunt maken. Dat is handig, en lang niet in elke game het geval. De besturing van alle voertuigen voelt prima aan. Het vliegen met een helikopter is wel iets te simpel naar onze smaak, maar het werkt goed en het is bepaald niet moeilijk om vijanden vanuit de lucht onder vuur te nemen.
Meer wapens, meer Guns/Fangs for Hire
Bovenstaande zaken horen bij de basis van de game, mede doordat ze allemaal vanaf het begin kunnen worden ingezet. Je krijgt in Far Cry 5 gaandeweg ook steeds meer andere mogelijkheden. Dat hangt samen met het vrijspelen van perks. In de game vind je een menu met een hele waslijst aan perks die je, op enkele uitzonderingen na, meteen vrij kunt spelen zodra je voldoende punten hebt. Het is dus aan jou om te bepalen welke perks je als eerste wilt hebben. Wij kozen bijvoorbeeld vroeg voor extra health, een extra wapenslot en een extra slot voor een Gun of Fang for Hire zodat we twee personages tegelijk mee konden nemen. Ook de mogelijkheid om deuren en kluizen te kunnen openen, is een fijne perk. Verder maakt het bezit van een wingsuit en parachute de game een stuk spectaculairder. Wij maakten er een sport van om in een helikopter heel hoog te vliegen, er dan uit te springen en vervolgens richting ons volgende doel te zweven. Het oogt cool en is een pijlsnelle manier van reizen.
In de lucht heb je ook nog het voordeel dat je gemakkelijk kunt ontkomen aan alle cultleden die je in de spelwereld vindt. Spotten ze je, dan openen ze direct het vuur. Als je hard doorrijdt, kun je een gevecht meestal wel vermijden, maar vaak zul je dan toch een paar keer zijn geraakt. Geen nood, je levensbalk vult zichzelf snel weer aan als je even niet wordt beschoten. In die zin is Far Cry 5 wel echt een typische mainstream-game: verwacht geen idioot hoge moeilijkheidsgraad. Als je doodgaat hoef je nooit heel grote stukken opnieuw te spelen. Na een uur of tien spelen heb je allang voldoende cash om te kopen wat je wilt, zodat je niet per se op zoek hoeft naar geld.
Ook in de gevechten is Far Cry 5 heel goed te doen. Het is niet zo dat je vijanden niet kunnen schieten. Als je niet goed op je dekking let, zul je af en toe worden omgelegd. Dat gebeurde ons vaak genoeg. Het is alleen wel zo dat je je vijanden nog steeds vrij gemakkelijk gek kunt maken. Zodra ze onraad ruiken, komen ze allemaal jouw kant op. Een paar goed gemikte granaten of een doorgeladen Light Machine Gun maken vervolgens gehakt van deze lui. Het mooiste moment in dit opzicht speelde zich af in een bunker waar meerdere soldaten enkele seconden na elkaar door dezelfde deur kwamen gerend, wat elk van hen natuurlijk op een takedown van onze kant kwam te staan. Zelfs de zesde soldaat dacht niet zoiets als 'hé, een stapel met vijf lijken, laat ik eens een tikje voorzichtig zijn en even nadenken voor ik deze kamer binnen ren'. Het is een gekend probleem waar wel meer games last van hebben, maar Ubisoft had Far Cry 5 als geheel nog net wat beter kunnen maken door hier iets aan te doen.
Moeilijkere stukjes
Er is overigens wel een deel van het spel dat wat balans brengt in de 'gemakkelijkheid' die er bij vlagen is. Elke zone, dus elk miniverhaaltje, sluit je af met een missie waarbij je de bunker van een van de Seeds moet opblazen. Dat zijn meteen de pittigste stukken die Far Cry 5 te bieden heeft. Vooral het ontsnappen uit de bunker van John Seed is een gedeelte waarbij het wel even duurde voor we er heelhuids uitkwamen. Steeds hetzelfde stuk proberen kan tot frustratie leiden, maar tegelijk leverde het een goed gevoel van voldoening toen we de missie uiteindelijk wél haalden. Wat ons betreft kan de game zulke net wat pittiger stukken goed gebruiken, afgezet tegen het algemene moeilijkheidsniveau.
Herkenbare look, nieuwe arcade
In een van onze previews haalden we aan dat Far Cry 5 ons in veel deed denken aan de vorige Far Cry-games. Inmiddels weten we dat de game in de opbouw van het verhaal, de gameplay en de manier van progressie boeken toch behoorlijk wat zaken anders aanpakt, dus onze eerste vermoedens zijn niet bewaarheid. Toch toont de game natuurlijk wel gelijkenissen met zijn voorgangers; het is en blijft een Far Cry-game. Enkele van die gelijkenissen, zoals een groot, open gebied met een intrigerende maar knotsgekke schurk als ultieme eindbaas, hebben we al even aangestipt. Een andere duidelijke gelijkenis is te vinden in de graphics.
Duidelijk zichtbaar is dat Far Cry 5 is gebouwd met dezelfde bouwstenen als de vorige games. Dat is natuurlijk geen toeval. Al sinds Far Cry 2 gebruikt Ubisoft de Dunia Engine en het voegt daar doorlopend vernieuwingen aan toe. Verbeteringen uit het verleden blijven daarbij natuurlijk zichtbaar. Bij de vernieuwing valt dit keer het hoge detailniveau in de huisjes en bunkers op. Het oogt vaak alsof er echt iemand woont en leeft. Tegelijkertijd blijven ook de uitzichten de moeite waard. Voor Far Cry 5 geldt echter ook dat de manier waarop personages in de game zich bewegen, lijkt op hoe dat in eerdere games in de serie oogde. Wel zijn de gezichtsanimaties verder verbeterd. Dat is mooi, want veel stukken van de voice-acting zijn van hoog niveau. Dan is het wel zo fijn als ook het uiterlijk van de personages die erbij horen een goede kwaliteit hebben.
Ook in de menu's en de interface is de Far Cry-huisstijl duidelijk terug te zien. Dan hebben we het bijvoorbeeld over de icoontjes op de map, over het gekozen lettertype, de stijl van de icoontjes van de perks, en ga zo maar door. Moet je daar iets van vinden? Ja en nee. Nee, want het maakt uiteindelijk natuurlijk niet veel uit, maar tegelijkertijd kunnen we ons wel voorstellen dat het sceptische gamers kan afschrikken. Het gevoel van 'weer een Far Cry3-skin' wordt hiermee immers in de hand gewerkt. We weten nu dus dat dat vals alarm is, maar wellicht had Ubisoft er goed aan gedaan om voor meer verfrissing te zorgen in de 'look' van de game.
Arcade: uitdagingen en multiplayer
Enige verfrissing in de look is trouwens best te vinden, alleen niet in de hoofdgame. Far Cry 5 is heerlijk als singleplayer-game, maar kan ook met meerdere mensen worden gespeeld. Dat kan door samen met een vriend de spelwereld te lijf te gaan, zoals dat eerder ook al mogelijk was in Far Cry 4, maar het kan ook in de speciale Arcade-modus van het spel. De Far Cry Arcade haalt spelers even weg uit de wereld van de campagne en biedt ze verschillende opties. Zo kun je er losse uitdagingen spelen. Dit zijn kleine maps die verschillende doelen hebben. De ene keer moet je een bepaald doelwit uitschakelen, de andere keer bijvoorbeeld een outpost innemen. Het leukste van deze modus is dat je deze uitdagingen en maps ook zelf kunt maken en door anderen kunt laten spelen. Far Cry 5 kent dus een heuse 'doe-het-zelf'-challenge-modus, compleet met map editor.
Daar even mee spelen was leuk, maar door de veel minder mooie graphics en vaak toch wat simpel opgezette levels verloren we onze interesse vrij snel. Gelukkig is er meer te doen in Far Cry Arcade. Er is bijvoorbeeld ook nog een complete multiplayer-modus. Die ontdekten we eigenlijk pas vrij laat in het reviewproces, ook omdat de servers tot aan de releasedatum van Far Cry 5 nog niet werkten. Die doen het nu wel, en dus kun je naar hartenlust online knallen, met of tegen vrienden of onbekenden. Wat opvalt aan de multiplayer is de verscheidenheid in omgevingen en het lichte, niet al te serieuze karakter van de shooter. Het is duidelijk dat het gaat om lol maken. Potjes duren niet al te lang en spelers kunnen standaard loadouts kiezen. Erg gaaf is dat je progressie in de singleplayer ook in de Arcade nuttig is. Bij veel perks zul je zien dat het voordeel dat je daarvan krijgt, zoals meer kogels per gun, vanaf dat moment ook actief is in de Arcade. Bovendien verdien je door in de Arcade te spelen ook nog cash en perk-points, die je in de campagne kunt uitgeven. Nog maar eens een voorbeeld van hoe alles in Far Cry 5 met elkaar te maken heeft.
Conclusie
Far Cry 5 is de beste Far Cry-game sinds het eerste deel. Far Cry 4 was natuurlijk niet slecht, maar had behoefte aan vernieuwing. Ubisoft is erin geslaagd de sterke elementen mee te nemen en ze te combineren met een aantal elementen die de nieuwe game duidelijk beter maken. Het verhaal zit beter in elkaar dan voorheen, iets dat je trouwens pas helemaal aan het einde begrijpt. De opbouw met verschillende zones pakt uitstekend uit, elke zone heeft duidelijk een eigen karakter en thema. De ontmoetingen met de bazen van die zones zijn telkens mooi gemaakt en memorabel. Daarnaast speelt de game heel lekker, al hebben we we op dat vlak wel wat kleine kritiekpuntjes, zoals dat sommige knoppen voor te veel acties worden gebruikt en dat vijanden zich nog steeds te gemakkelijk in de luren laten leggen. Dat mag de pret echter absoluut niet drukken. Far Cry 5 is een prachtige, sfeervolle, chaotische, humorvolle en bovenal zeer vermakelijke shooter, en precies wat de serie nodig had. De herkenbare look helpt echter niet bij het wegpoetsen van het imago dat Far Cry 5 weleens 'weer een skin van Far Cry 3' zou kunnen zijn. Daar doorheen kunnen prikken is wel cruciaal om echt te kunnen genieten van de nieuwe game.
